Czym są ograniczniki przepięć i czemu je stosować?

Ograniczniki przepięć to urządzenia, które stosowane są w instalacjach elektrycznych w celu ochrony przed przepięciami. Potocznie bywają określane odgromnikami lub ochronnikami przepięciowymi. Są szczególnie doceniane podczas burz i wyładowań atmosferycznych, gdy istnieje szczególne ryzyko uszkodzenia sprzętów domowych, jak np. pralek, telewizorów czy komputerów. Z dalszej części naszego wpisu dowiesz się, jak działają ograniczniki przepięć i dlaczego warto je stosować.

Ograniczniki przepięć: budowa, działanie, rodzaje

Jak już zostało wspomniane, ograniczniki przepięć mają chronić urządzenia elektryczne przed przejściowymi przepięciami lub ograniczać czas trwania i częstotliwość prądu następczego. Celem ich zastosowania jest utrzymanie przepięć w instalacjach na dopuszczalnym poziomie. Do przepięć może dochodzić w różnych sytuacjach. Przykładowo, mogą podczas uderzenia pioruna, ale także przy wyłączaniu i włączaniu nieobciążonej linii napowietrznej. W takich sytuacjach może dojść do uszkodzenia zarówno izolacji, jak i poszczególnych elementów sieci elektrycznej. Wielu producentów i dystrybutorów sprzętu elektronicznego zaleca stosowanie stosownej ochrony przeciwprzepięciowej.

Standardowe ograniczniki typu B i C zbudowane są z dwóch podstawowych elementów: podstawy i wymiennej wkładki z elementem zabezpieczającym — iskiernikiem (typ B) lub warystorem (typ C). Podpina się do nich przewód fazowy i ochronny, ewentualnie do osprzętu poprowadzony jest też przewód neutralny. W normalnych warunkach prąd nie przepływa przez ogranicznik. Dochodzi do tego dopiero w momencie, gdy następuje przepięcie. Jego zadaniem jest wówczas skierowanie napięcia do ziemi, pomijając przy tym domową instalację elektryczną.

Rola ograniczników w instalacjach elektrycznych

Ograniczniki przepięć spełniają istotną funkcję w instalacjach elektrycznych. Chronią przed przepięciami urządzenia elektryczne i elektroniczne, jakie występują w budynku. Stanowią zabezpieczenie nie tylko w przypadku wyładowań atmosferycznych, ale i przy każdej awarii sieci elektroenergetycznej. Dzięki nim możliwe jest opanowanie prądów określanych mianem udarowych, które wyróżniają się znacznymi wartościami.

Ograniczniki przepięć znacznie częściej stosowane są w instalacjach przemysłowych niż w gospodarstwach domowych, chociaż w obu przypadkach mogą okazać się pomocne. Niektóre typy ograniczników mogą występować nawet w miejscach zagrożonych wybuchem.